Giáo dục giới tính giúp trẻ hiểu đúng về cơ thể, cảm xúc, xây dựng các mối quan hệ lành mạnh và phòng ngừa lạm dụng, biết cách tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần.
Trong xã hội hiện đại, giáo dục giới tính không còn là điều nhạy cảm mà đã trở thành nhu cầu thiết yếu. Trẻ em và thanh thiếu niên ngày nay dễ dàng tiếp cận thông tin đa chiều từ Internet, nhưng đồng thời các vấn đề như quan hệ tình dục sớm, mang thai ngoài ý muốn, các bệnh lây truyền qua đường tình dục và xâm hại tình dục ở trẻ em vẫn đang tồn tại. Chính vì vậy, việc trang bị cho các em kiến thức đúng đắn và toàn diện về giới tính trở thành “lá chắn” quan trọng để bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của các em.
Giáo dục giới tính toàn diện, hay còn gọi là Comprehensive Sexuality Education (CSE) là một quá trình giảng dạy và học tập dựa trên chương trình học, nhằm cung cấp kiến thức chính xác và phù hợp với lứa tuổi về các khía cạnh nhận thức, cảm xúc, thể chất và xã hội của giới tính. Chương trình này không chỉ giúp trẻ hiểu về cơ thể, tuổi dậy thì, kinh nguyệt, mà còn trang bị cho các em kỹ năng sống, giáo dục về đời sống gia đình, sự tôn trọng, đồng thuận, quyền tự chủ cơ thể, biện pháp tránh thai, thai kỳ và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Theo hướng dẫn toàn cầu của Liên hợp quốc, giáo dục giới tính toàn diện nên được bắt đầu từ khoảng 5 tuổi, độ tuổi trẻ thường bắt đầu đến trường. Tuy nhiên, đây là một quá trình kéo dài suốt đời và việc hướng dẫn có thể bắt đầu sớm hơn ngay tại gia đình, thông qua cha mẹ hoặc người chăm sóc đáng tin cậy. Nội dung giáo dục được thiết kế phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ, từ những hiểu biết cơ bản ở tuổi nhỏ đến những kiến thức phức tạp hơn khi bước vào tuổi dậy thì và trưởng thành.
Trẻ nhỏ cần học cách nhận biết hành vi bắt nạt và bạo lực và hiểu rằng những hành vi này là sai. Thanh thiếu niên lớn hơn cần nhận thức rằng lạm dụng tình dục, bạo lực trong mối quan hệ và bắt nạt đều vi phạm quyền con người và nạn nhân không bao giờ phải chịu trách nhiệm. Ở giai đoạn từ 15 đến 18 tuổi, việc giáo dục về đồng thuận trong quan hệ tình dục trở thành yếu tố cốt lõi trong mọi mối quan hệ tình cảm lành mạnh.
Đồng thời, các em cũng cần được hướng dẫn cụ thể về cách ứng phó và nơi tìm kiếm sự hỗ trợ khi gặp bạo lực hoặc xâm hại tình dục. Nhờ cách tiếp cận toàn diện này, giáo dục giới tính không chỉ cung cấp kiến thức mà còn giúp trẻ tăng khả năng nhận biết, phản ứng và tìm kiếm sự hỗ trợ trước các hành vi lạm dụng hay xâm hại, từ đó bảo vệ các em một cách thực chất và hiệu quả.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh
Tài liệu tham khảo
1. UNESCO (2018). International technical guidance on sexuality education: an evidence-informed approach,https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000260770, accessed on 06/7/2025.
2. World Health Organization (2023). Comprehensive sexuality education,https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/comprehensive-sexuality-education, accessed on 06/7/2025.
Nguồn: hcdc.vn
