Với mục tiêu nâng cao hiệu quả giám sát bệnh không lây nhiễm, đặc biệt là ung thư và tử vong, thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục đẩy mạnh hoạt động ghi nhận ung thư trong cộng đồng. Hội nghị giao ban mạng lưới năm 2025 đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa, mở rộng và kết nối hệ thống dữ liệu ung thư – tử vong trên toàn thành phố.
Ảnh: Các đại biểu tham dự họp giao ban triển khai nhân rộng hoạt động ghi nhận ung thư tại Thành phố Hồ Chí Minh
Chiều ngày 10/10/2025, tại Trung tâm Hội nghị 272 (272 Võ Thị Sáu, phường Xuân Hòa), Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP. Hồ Chí Minh (HCDC) phối hợp với Bệnh viện Ung Bướu, dưới sự chủ trì của Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh, tổ chức Họp giao ban mạng lưới và triển khai nhân rộng hoạt động ghi nhận ung thư năm 2025. Hoạt động có sự đồng hành của tổ chức Vital Strategies.
Tham dự hội nghị có PGS.TS Trần Thị Thanh Hương - Phó Viện trưởng Viện Ung thư Quốc gia, Bệnh viện K Trung ương; TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu - Phó Giám đốc Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, cùng đại diện các bệnh viện, trung tâm y tế khu vực và các đơn vị trong mạng lưới ghi nhận ung thư của thành phố.
Hoạt động nhằm đánh giá kết quả triển khai ghi nhận ung thư giai đoạn 2021–2024, chia sẻ kinh nghiệm, xác định khó khăn, đồng thời đề xuất giải pháp nhân rộng mô hình ghi nhận ung thư và tử vong trong thời gian tới.
Theo số liệu ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) – GLOBOCAN 2022, Việt Nam ghi nhận khoảng 180.480 ca mắc mới ung thư và 120.184 ca tử vong do ung thư mỗi năm. Ba loại ung thư gây tử vong hàng đầu là gan, phổi và dạ dày. Tổng số ca ung thư hiện mắc trong 5 năm gần nhất ước đạt hơn 409.000 trường hợp.
Riêng thành phố Hồ Chí Minh chiếm khoảng 10–12% tổng số ca tử vong do ung thư của cả nước, phản ánh gánh nặng ngày càng lớn của nhóm bệnh không lây nhiễm.
Báo cáo tại hội nghị cho thấy, mô hình bệnh tật ung thư tại thành phố Hồ Chí Minh đang chuyển dịch từ nhóm ung thư do nhiễm trùng (như gan, cổ tử cung) sang nhóm liên quan đến lối sống và tuổi thọ (như vú, đại trực tràng, tuyến giáp, tiền liệt tuyến).
Giai đoạn 2019–2024, hệ thống ghi nhận ung thư thành phố Hồ Chí Minh đã thu thập hơn 1,3 triệu hồ sơ bệnh nhân từ 40 bệnh viện, trong đó 35% có kết quả mô bệnh học và 21% có thông tin giai đoạn bệnh, thể hiện sự tiến bộ rõ rệt trong chuẩn hóa và quản lý dữ liệu.
Ảnh: Các chuyên gia báo cáo tình hình bệnh ung thư tại thành phố Hồ Chí Minh
Song song với ghi nhận ung thư, thành phố Hồ Chí Minh cũng tăng cường hoạt động ghi nhận tử vong tại cộng đồng, thông qua sổ A6 tại trạm y tế, cơ sở dữ liệu hộ tịch của UBND phường, xã và báo cáo tử vong từ bệnh viện.
Dữ liệu này giúp theo dõi xu hướng tử vong theo nguyên nhân, giới tính, độ tuổi và địa bàn – làm cơ sở khoa học cho việc đánh giá gánh nặng bệnh tật và hoạch định chính sách y tế phù hợp. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn thách thức về liên thông và chất lượng dữ liệu, cần được tiếp tục chuẩn hóa và tích hợp đồng bộ trong giai đoạn tới.
Phát biểu tại hội nghị, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu nhấn mạnh:
“Ghi nhận ung thư là nền tảng quan trọng để đánh giá tình hình dịch tễ, hoạch định chính sách và theo dõi hiệu quả chương trình phòng chống bệnh không lây nhiễm. Thành phố cần tiếp tục phát huy vai trò đầu mối, chuẩn hóa và mở rộng hệ thống ghi nhận ra các địa phương lân cận.”
Ảnh: TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu – Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò của hệ thống ghi nhận ung thư
Theo định hướng giai đoạn 2025–2030, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục phối hợp cùng HCDC, Bệnh viện Ung Bướu và tổ chức Vital Strategies nhân rộng hoạt động ghi nhận ung thư và tử vong ra các địa bàn mới hợp nhất của thành phố, hướng tới xây dựng cơ sở dữ liệu ung thư – tử vong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Hoạt động này không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả giám sát, phát hiện sớm và điều trị ung thư, mà còn cải thiện năng lực quản lý sức khỏe cộng đồng, giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong cho người dân thành phố Hồ Chí Minh.
Quốc Việt, Bá Trình – Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật thành phố Hồ Chí Minh
Nguồn: hcdc.vn
