Ngày 01/10 hàng năm được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc chọn là Ngày Quốc tế Người cao tuổi (International Day of Older Persons), là dịp để toàn cầu nâng cao nhận thức về vấn đề già hóa dân sốvà tri ân những đóng góp to lớn của thế hệ người cao tuổi.
Tại Việt Nam, sự kiện này gắn liền với “Tháng hành động vì Người cao tuổi Việt Nam” (tháng 10), thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Nhà nước và cộng đồng đối với công tác chăm sóc sức khỏe và đời sống người cao tuổi.
Già hóa dân số - Thách thức và Định hướng chiến lược
Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên đã tăng nhanh chóng và theo dự báo, con số này có thể vượt 20% dân số cả nước vào năm 2038. Già hóa dân số phản ánh những thành tựu lớn về y tế và chất lượng sống, nhưng quá trình này cũng kéo theo những thách thức không nhỏ cho hệ thống y tế công cộng, đặc biệt là trong việc quản lý và điều trị bệnh mạn tính, đồng thời đảm bảo an sinh xã hội.
Chính vì vậy, Tháng hành động vì Người cao tuổi Việt Nam năm 2025 được phát động với chủ đề “Vì một cộng đồng khỏe mạnh, cùng chung tay chăm sóc sức khỏe người cao tuổi”. Đây không chỉ là thông điệp nhân văn mà còn là định hướng chiến lược để toàn xã hội thích ứng, hướng tới một cộng đồng khỏe mạnh, nhân văn và bền vững.
Các trụ cột bảo vệ sức khỏe người cao tuổi
Để người cao tuổi có một tuổi già khỏe mạnh và sống có ích, việc chăm sóc sức khỏe cần được triển khai toàn diện, tập trung vào các trụ cột sau:
- Dinh dưỡng hợp lý: Là nền tảng quan trọng. Người cao tuổi cần có chế độ ăn cân đối, đa dạng đủ các nhóm thực phẩm, tăng cường rau xanh và trái cây tươi để bổ sung chất xơ và vi chất. Việc cung cấp đủ nước mỗi ngày, kiểm soát lượng muối, đường, chất béo và duy trì cân nặng hợp lý là những yếu tố then chốt để phòng ngừa hiệu quả bệnh tim mạch, đái tháo đường và các bệnh không lây nhiễm khác.
- Vận động thể lực thường xuyên: Giúp duy trì sức khỏe toàn diện. Người cao tuổi được khuyến khích tập luyện đều đặn với mức độ phù hợp như đi bộ, đạp xe, tập dưỡng sinh hay yoga. Việc duy trì thói quen vận động hàng ngày, tránh ngồi quá lâu một chỗ không chỉ tốt cho tim mạch, cơ xương khớp mà còn cải thiện sức khỏe tinh thần.
- Sức khỏe tinh thần và nhận thức: Đóng vai trò thiết yếu. Người cao tuổi nên duy trì các hoạt động trí tuệ như đọc sách, chơi cờ, giải ô chữ để làm chậm quá trình suy giảm nhận thức. Tăng cường giao lưu xã hội, tham gia câu lạc bộ hay hội nhóm cộng đồng giúp giảm cảm giác cô đơn và phòng ngừa trầm cảm. Giữ thói quen ngủ đủ giấc, đúng giờ cũng góp phần nâng cao thể chất và tinh thần.
Vai trò đồng hành của gia đình và cộng đồng
Gia đình là điểm tựa gần gũi và bền vững nhất. Con cháu cần quan tâm, chia sẻ và đồng hành trong việc theo dõi sức khỏe, nhắc nhở lịch khám định kỳ, tiêm chủng và uống thuốc. Việc tạo dựng không gian sống an toàn, tránh trơn trượt, bố trí tay vịn tại những vị trí cần thiết là yếu tố quan trọng để phòng ngừa té ngã.
Cộng đồng và chính quyền địa phương cần tiếp tục phát triển và củng cố hệ thống y tế cơ sở, mở rộng dịch vụ chăm sóc tại nhà, đồng thời tổ chức nhiều hoạt động xã hội giúp người cao tuổi được sống vui, sống khỏe, sống có ích. Những phong trào, câu lạc bộ hay chương trình tình nguyện là cách thiết thực để tạo sự gắn kết và lan tỏa tinh thần nhân ái.
Thông điệp hành động
Ngày Quốc tế Người cao tuổi năm 2025 không chỉ là dịp tri ân mà còn là lời nhắc nhở để mỗi người, mỗi gia đình và toàn xã hội cùng hành động. Chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người cao tuổi chính là nền tảng xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, văn minh và bền vững.
Tài liệu tham khảo:
1. Quyết định số 544/QĐ-TTg ngày 25/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ
2. https://moh.gov.vn/home?p_p_id=101&p_p_lifecycle=0&p_p_stat…ng-khoe-manh-cung-chung-tay-cham-soc-suc-kheo-nguoi-cao-tuoi
3. https://www.gso.gov.vn/wp-content/uploads/2021/08/Dan-so-gia-hoaVI.pdf
Bá Trình - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh
Nguồn: hcdc.vn